Obszar zarządzania szlakiem, którego dobra praktyka dotyczy

Zarządzanie obiektami, organizacja szlaku, identyfikacja obiektów, tematyzacja

Miejsce realizacji

Polska, Wielkopolska, Kujawy

Podmiot wdrażający dobrą praktykę

Dr hab. Armin Mikos von Rohrscheidt, prof. GSW, Kultour.pl, redaktor czasopisma „Turystyka Kulturowa”, ul. Wyspiańskiego 16/1, 60-750 Poznań, E-mail: armin@turystykakulturowa.org

Opis dobrej praktyki

Dr hab. Armin Mikos von Rohrscheidt, prof. GSW, jest ekspertem w zakresie turystyki kulturowej, w szczególności w obszarze zarządzania szlakami kulturowymi. Jest też autorem dobrej praktyki w formie wytycznych, mogących posłużyć do przeprowadzenia waloryzacji szlaku. Jeśli chodzi o korzyści wynikające z waloryzacji, autor wymienia m.in.:

  • Uświadomienie podmiotom odpowiedzialnym za szlak mocnych i słabych punktów produktu, zarówno w kontekście całości szlaku jak i poszczególnych obiektów;
  • Wnioski wynikające z waloryzacji mogą stanowić wskazówki dla działań długoterminowych (strategicznych) „w odniesieniu do poprawy oferty szlaku, jak również w odniesieniu do możliwych do podjęcia przedsięwzięć o niewielkiej skali, pozwalających przy użyciu drobnych środków i w krótkim czasie usunąć braki często uważane za mało istotne, jednak łatwo zauważalne i niejednokrotnie dla turysty uciążliwe – i to tak w odniesieniu do całego szlaku, jak i jego obiektów”;
  • Analiza może stanowić punkt wyjścia dla planowania wspólnych działań w ramach szlaku, przy opracowywaniu strategii mikroregionów, przez które on przebiega, a także stanowić „dodatkowy argument w staraniach o pozyskanie wsparcia władz regionalnych i instytucji odpowiedzialnych za rozwój turystyki”;
  • Waloryzacja może być podstawą dla publikacji o szlaku (naukowej lub o charakterze popularyzatorskim), które przyczyni się do wzrostu zainteresowania szlakiem w różnych środowiskach (akademickich, wśród turystów, przedsiębiorców itd.);
  • Z perspektywy makro, „prawidłowo wykonana waloryzacja polskich szlaków może doprowadzić do powstania ogólnokrajowego zestawienia polskiego potencjału w tym segmencie oferty turystyki kulturowej”;
  • Możliwość porównania szlaków mogłaby doprowadzić do (pozytywnej) rywalizacji szlaków i regionów a także poprawę infrastruktury turystycznej.

Cytaty za: Armin Mikos von Rohrscheidt, Polskie szlaki turystyczno-kulturowe: kryteria i zasady waloryzacji potencjału [odczyt: 06. 12. 2015].

Do interesariuszy szlaków i proponowanej waloryzacji, należą: właściciele i zarządcy szlaków oraz poszczególnych obiektów włączonych do szlaku; samorządy i przedstawiciele sektora publicznego; turyści; właściciele i zarządcy przedsiębiorstw i dostawcy usług towarzyszących, np. gastronomicznych, hotelarskich; turopertaorzy i podmioty sektora turystyki.

Opis wdrożenia dobrej praktyki

Szczegółowy opis procesu waloryzacji i metodologii badania: Armin Mikos von Rohrscheidt, Polskie szlaki turystyczno-kulturowe: kryteria i zasady waloryzacji potencjału,  [odczyt: 01. 12. 2015]; Szlak Piastowski w przebudowie. Struktura, zarządzanie, oferta kulturowo-turystyczna (2013), Wydawnictwo Proksenia, Kraków.

W etapie wstępnym von Rohrscheidt wymienia konieczność formalnego potwierdzenia istnienia szlaku; jego identyfikację; określenie zasięgu terytorialnego oraz turystyczno-kulturowego charakteru szlaku.

Właściwa waloryzacja powinna opierać się na następujących kryteriach i etapach:

  • Podjęcie współpracy z koordynatorem lub reprezentantami szlaku;
  • Wstępna ankieta waloryzacyjna;
  • Zebranie literatury naukowej, fachowej i popularnej na temat szlaku i zapoznanie się z nią;
  • Zebranie i zestawienie szczegółowej literatury i potrzebnych informacji;
  • Weryfikacja danych dotyczących infrastruktury towarzyszącej;
  • Przeprowadzenie szczegółowego badania terenowego w obiektach szlaku;
  • Zestawienie danych według poszczególnych kategorii i nadanie punktacji;
  • Obliczenie punktów w poszczególnych kategoriach i zsumowanie punktów;
  • Sformułowanie wniosków waloryzacyjnych;
  • Ewentualne dalsze kroki: wykonanie analizy SWOT dla Szlaku, publikacja o charakterze naukowym lub popularyzatorskim.

Osiągnięte rezultaty

Przykładowe wyniki – na podstawie analizy przeprowadzonej dla Szlaku Piastowskiego:

  • Mocne strony: tematyka Szlaku; walory edukacyjne; atrakcyjne placówki muzealne; autentyczność; krzyżowanie się wątków turystyki pielgrzymkowej i religijnej, archeologicznej itd.; elementy infrastruktury sportowej czy zdrowotnej; dobrze zorganizowana informacja o ofercie na Szlaku, publikacje, oznaczenie Szlaku; faktyczna i komunikacyjna dostępność obiektów na Szlaku; działalność promocyjna.
  • Słabe strony: brak informacji na stronach internetowych i w materiałach informacyjnych obiektów wzmianki o przynależności do Szlaku; brak oferty dodatkowej w niektórych obiektach; brak turystycznych pakietów tematycznych i informacji u dostawców usług towarzyszących, np. w hotelach; ograniczona dostępność niektórych obiektów i brak możliwości skontaktowania się z zarządcą lub właścicielem; słabe przygotowanie stron internetowych i materiałów dla turystów zagranicznych, brak tłumaczeń.

W zaleceniach autor wymienia np. wprowadzenie regularnych eventów żywej historii; silniejszego, wzajemnego powiązania informacji internetowych czy przyjęcie i wdrożenie jednolitego standardu dostępności obiektów.

Wyniki badań za: Armin Mikos von Rohrscheidt (2009). Szlak Piastowski. Wyniki waloryzacji potencjału turystyczno-kulturowego [w:] „Turystyka kulturowa”, nr 4/2009. Zob. Armin Mikos von Rohrscheidt (2013). Szlak Piastowski w przebudowie. Struktura, zarządzanie, oferta kulturowo-turystyczna, Wydawnictwo Proksenia, Kraków, ss. 267-379.

Więcej informacji

  1. Armin Mikos von Rohrscheidt (2009). Szlak Piastowski. Wyniki waloryzacji potencjału turystyczno-kulturowego [w:] „Turystyka kulturowa”, Nr 4/2009 (kwiecień 2009).
  2. Armin Mikos von Rohrscheidt (2013). Szlak Piastowski w przebudowie. Struktura, zarządzanie, oferta kulturowo-turystyczna, Wydawnictwo Proksenia, Kraków.
  3. Armin Mikos von Rohrscheidt, Polskie szlaki turystyczno-kulturowe: kryteria i zasady waloryzacji potencjału [w:] „Turystyka kulturowa”, Nr 4/2009 (kwiecień 2009).

fot. Weronika Pokojska