W marcu 2015 roku Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski, we współpracy z Instytutem Kultury Uniwersytetu Jagiellońskiego rozpoczęło realizację nowego projektu pt. „Szlaki kulturowe jako medium zmian w kulturze” dofinansowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Kulturowego w ramach programu „Obserwatorium kultury”. Jest to dwuletni projekt badawczy, którego celem jest zbadanie szlaków kulturowych, które traktowane są jako medium zmian w kulturze, pojmowanej zgodnie ze współczesnymi definicjami jako ogół cech charakteryzujących określone społeczności. Tym samym, w przekonaniu zespołu badawczego, szlaki kulturowe stają się istotnym czynnikiem inicjującym zmiany społeczne i obywatelskie na poziomie lokalnym. W realizowanym projekcie w szczególności chodzi o rozpoznanie roli i znaczenia szlaków kulturowych w następujących obszarach przestrzeni:
- kulturowej (m.in. uczestnictwa w kulturze, aktywizacji środowisk twórczych, budowania tożsamości kulturowej środowisk lokalnych);
- społecznej (m.in. w zapobieganiu wykluczeniu społecznemu i budowaniu społecznej spójności);
- obywatelskiej (w kształtowaniu postaw obywatelskich).
W projekcie docelowo zostaną szczegółowo zbadane trzy szlaki kulturowe: Szlak Architektury Drewnianej (województwo małopolskie), Szlak Zabytków Techniki (województwo śląskie) oraz Szlak Piastowski (województwo wielkopolskie).
W efekcie projektu powstaną rekomendacje w zakresie zarządzania szlakiem kulturowym, pojmowanym wieloaspektowo, jako medium zmian przestrzeni społecznej/obywatelskiej.
Ważnym elementem projektu jest tworzenie internetowej bazy danych polskich szlaków kulturowych. Baza ta zawiera konkretne rekordy/szlaki, opisane według wybranych kryteriów, jak: nazwa, strona internetowa, podmiot zarządzający, obiekty tworzące szlak (wraz z charakterystyką krótką, opisem dostępności, usług przewodnickich), tematyzacja szlaku, aktywności na szlaku (koncerty, działalność muzealna itd.), cykliczne wydarzenia na szlaku, działania prowadzone w ramach profesjonalizacji produktu (np. szkolenia przewodników).
Ponadto, w dalszej kolejności, w ramach projektu przeprowadzone zostaną wywiady oraz badania ankietowe wśród zarządców obiektów, operatorów szlaków oraz turystów odwiedzających obiekty na szlakach.
Na zakończenie projektu zostanie zorganizowana ogólnopolska konferencja, na której przedstawione zostaną wyniki przeprowadzonych badań wraz z wypracowanymi rekomendacjami dla lokalnych, regionalnych oraz krajowych polityk kulturalnych. W trakcie spotkania zostaną zaprezentowane również zidentyfikowane dobre praktyki – modelowe rozwiązania w zakresie zarządzania szlakami kulturowymi.
Więcej informacji na temat projektu można uzyskać u dr Anny Góral, a.goral@regiony.org.pl, tel. 12 421 74 65.